Zasady przyznawania dodatku mieszkaniowego

Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2133), obowiązująca od 1 stycznia 2002 r. Dodatek mieszkaniowy jest przyznawany na okres 6 miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dacie złożenia wniosku.

Dodatek mieszkaniowy przysługuje:

• najemcom i podnajemcom lokali mieszkalnych,
• osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego,
• osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych,
• innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego utrzymaniem,
• osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny lub socjalny.

W 2020 r. dodatek mieszkaniowy przysługuje osobom, jeżeli średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego nie przekracza:

• 175% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym (aktualnie 2100,00 zł)
• 125% tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym (aktualnie 1500,00 zł), obowiązującej w dniu złożenia wniosku.

W przypadku, gdy średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego jest wyższy od 175% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym lub od 125% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym, a kwota nadwyżki nie przekracza wysokości dodatku mieszkaniowego, należny dodatek obniża się o tę kwotę
Za dochód uważa się wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ubezpieczenie chorobowe, określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, chyba, że zostały już zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

Do dochodów nie wlicza się:

• dodatków dla sierot zupełnych,
• świadczeń pomocy materialnej dla uczniów,
• jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia się dziecka,
• dodatku z tytułu urodzenia się dziecka,
• pomocy w zakresie dożywiania,
• zasiłków pielęgnacyjnych,
• zasiłków okresowych z pomocy społecznej,
• jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej oraz dodatku mieszkaniowego,
• dodatku energetycznego,
• zapomogi pieniężnej, o której mowa w przepisach o zapomodze pieniężnej dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny w 2007 r.,
• świadczenia pieniężnego i pomocy pieniężnej, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych,
• świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci,
• dodatku wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

Dochód z prowadzenia gospodarstwa rolnego ustala się na podstawie gruntów w hektarach przeliczeniowych i przeciętnego dochodu z 1 ha przeliczeniowego.

Normatywna powierzchnia lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstwa domowego nie może przekraczać:

• 35 m2 dla 1 osoby,
• 40 m2 dla 2 osób,
• 45 m2 dla 3 osób,
• 55 m2 dla 4 osób,
• 65 m2 dla 5 osób,
• 70 m2 dla 6 osób, a w razie zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym większej ilości osób dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m2.

Dodatek mieszkaniowy przysługuje, gdy powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego nie przekracza normatywnej powierzchni o więcej niż:

• 30% albo
• 50% pod warunkiem, że udział powierzchni pokojów i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60%.

Normatywną powierzchnię powiększa się o 15 m2, jeżeli w lokalu mieszkalnym zamieszkuje osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku lub osoba niepełnosprawna, jeżeli niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju.
Organ orzekający w sprawie przyznania dodatku mieszkaniowego może odmówić jego przyznania, jeżeli w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego ustali, że występuje rażąca dysproporcja miedzy niskimi dochodami wykazanymi w złożonej deklaracji, a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy, nie uzasadniająca przyznanie pomocy finansowej na wydatki mieszkaniowe.

Upoważniony pracownik socjalny przeprowadzający wywiad środowiskowy może żądać od wnioskodawcy i innych członków gospodarstwa domowego złożenia oświadczenia o stanie majątkowym, zawierającego dane w szczególności dane dotyczące posiadanych ruchomości i nieruchomości, zasobów pieniężnych. Odmowa złożenia oświadczenia stanowi podstawę do wydania decyzji o odmowie przyznania dodatku mieszkaniowego.

Dodatku mieszkaniowego nie przyznaje się, jeżeli jego kwota byłaby niższa niż 2% najniższej emerytury w dniu wydania decyzji (aktualnie 24,00 zł).

Podstawę obliczania dodatku mieszkaniowego stanowią następujące rodzaje wydatków w gospodarstwach domowych:

• najemców i podnajemców oraz innych osób mających tytuł prawny do używania lokalu - czynsz albo inne opłaty za używanie lokalu oraz za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych,
• członków spółdzielni mieszkaniowych oraz właścicieli i najemców lokali w budynkach spółdzielni mieszkaniowych - opłaty za energię cieplną, odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz koszty eksploatacji i remontów, z wyłączeniem ubezpieczenia, podatku od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów,
• właścicieli lokali mieszkalnych - opłaty za energię cieplną i wodę dostarczane do lokalu, opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną, z wyłączeniem ubezpieczenia, podatku od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów,
• osób używających lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych stanowiących ich własność oraz właścicieli domów jednorodzinnych - opłaty za energię cieplną i wodę dostarczane do lokalu, opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych,
• zajmujących lokal bez tytułu prawnego i oczekujących na dostarczenie przysługującego im lokalu zamiennego lub socjalnego - odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego oraz opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych, z wyłączeniem ubezpieczenia, podatku od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów.

Jeżeli lokal mieszkalny nie jest wyposażony w instalację doprowadzającą energię cieplną do celów ogrzewania, w instalację ciepłej wody lub gazu przewodowego z zewnętrznego źródła znajdującego się poza lokalem mieszkalnym, osobie uprawnionej do dodatku mieszkaniowego przyznaje się ryczałt za zakup opału stanowiący część dodatku mieszkaniowego.

Wysokość wydatków w wypadku czynszu wolnego, w tym za podnajem lokalu mieszkalnego uiszczonego osobie fizycznej przyjmuje się z zastrzeżeniem jak niżej, według umów.
Jeżeli wnioskodawca zajmuje w lokalu mieszkalnym lub domu nie wchodzącym w skład mieszkaniowego zasobu gminy, do wydatków dla celów obliczenia dodatku mieszkaniowego zalicza się:

• wydatki, które w wypadku najmu lokalu mieszkalnego byłyby pokrywane w ramach czynszu, lecz wyłącznie do wysokości czynszu, jaki obowiązywałby dla danego lokalu, gdyby lokal ten wchodził w skład mieszkaniowego zasobu gminy,
• opłaty, poza czynszem, które obowiązywałyby w zasobie mieszkaniowym gminy, gdyby lokal ten wchodził w skład tego zasobu.

Do podstawy obliczania dodatku mieszkaniowego przyjmuje się wydatki ustawowe w wysokości 100% naliczonych i ponoszonych wydatków.
Wydatki naliczone i ponoszone za okres dłuższy niż jeden miesiąc przelicza się na okresy miesięczne

Niezbędne dokumenty, które należy dołączyć do wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego.

1. Tytuł prawny do zajmowanego lokalu (decyzja, umowa najmu, podnajmu, akt notarialny, itp.) - dotyczy domów prywatnych.
2. Potwierdzenie opłat czynszowych, ew. dokument poświadczający wysokość wydatków za miesiąc, w którym składany jest wniosek.
3. Opłacony rachunek za wodę za ostatni miesiąc, ew. dwa ostatnie dowody wpłat określające ilość zużytej wody, datę odczytu oraz kwotę (w przypadku posiadania wodomierzy).
4. Zaświadczenie o metrażu (dot. domów prywatnych)
5. Zaświadczenie o wysokości dochodu uzyskanego w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku (z uwzględnieniem zasiłków rodzinnych w przypadku ich pobierania). Za dochód uważa się wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe.
6. Potwierdzenie Powiatowego Urzędu Pracy w przypadku osób bezrobotnych.
7. Decyzję lub 3 ostatnie odcinki renty, emerytury (w przypadku osób pobierających świadczenie z ZUS lub KRUS).
8. Decyzję ZUS (w przypadku pobierania zasiłku lub dodatku pielęgnacyjnego).
9. Zaświadczenie o wpisie do działalności gospodarczej wraz z oświadczeniem o dochodzie uzyskanym z tej działalności (w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej).
10. Dokument poświadczający wyrejestrowanie lub zawieszenie działalności gospodarczej (w przypadku wyrejestrowania).
11. Zaświadczenie o wysokości dochodu z prowadzenia gospodarstwa rolnego (w przypadku jego prowadzenia). Dochód z prowadzenia gospodarstwa rolnego ustala się na podstawie powierzchni gruntów w hektarach przeliczeniowych i przeciętnego dochodu z 1 ha przeliczeniowego.
12. Zaświadczenie o wysokości pobieranego świadczenia z tytułu:

• odbywania służby wojskowej,
• nauk zawodu,
• płatnych praktyk,
• pobieranych stypendiów (dotyczy osób studiujących na uczelniach wyższych).

13. Faktura Vat za energię elektryczną.